دیوان والیه قاجار

حُسن‌جهان خانم دختر فتحعلی‌شاه قاجار، برخلاف بسیاری از همگنانش در آن روزگار، اهل کتاب و مطالعه و دیوان و دفتر بود. وی در سال 1232 هجری قمری [برابر با 1196 شمسی] با خسروخان پسر امان‌الله خان اردلان، یکی از خوانین و حاکمان کردستان، ازدواج کرد. با مرگ خسروخان در سال 1250قمری [برابر با 1213 شمسی]، پسر ده ساله‌اش رضاقلی خان به حکومت کردستان رسید و به خاطر صغر سن، عملا حکومت کردستان به دست مادرش، یعنی حُسن‌جهان خانم افتاد. وی در سال 1278 قمری [برابر با 1240 شمسی] در تهران درگذشت.
حُسن‌جهان خانم شاعر نیز بود و در شعر "والیه" تخلص می‌کرد. این دفتر، دربرگیرنده‌ی مجموعه اشعار اوست که به ضمیمه‌ی آن، "بساط نشاط در باب عشق" از نویسنده‌یی ناشناس و "حُسن و عشق" به قلم محمد فضولی نیز استنساخ گردیده است. تاریخ کتابت این نسخه ۱۲۷۵ق ذکر گردیده است.